Okul başarısını etkileyen faktörler ve ailelerin tutumları

Okul başarısı çocuklarımızın gelecekteki konumlarını belirlemeleri açısından önemlidir. Fakat okul başarısının çocuğun genetik ve çevresel bazı faktörlerle şekillendiğini unutmamak gerekir. Genetik faktörler derken çocuğun zekaseviyesi yani kapasitesi, varsa kalıtımsal bozukluklar; çevresel faktörler derken ise ebeveynlerin tutumu, maddi imkanlar, yaşanan hayat olayları gibi etmenler kastedilmektedir. Bu çerçeveden bakıldığında çocuğun başarı düzeyinin çocuğun elinde olmayan bazı sebepleri olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.  

Psikolojik açıdan bakıldığında, en önemlisi çocuğun başarılı ve ya başarısız olması ile ebeveynleri tarafından verilen sevgi ve desteği direk olarak ilişkilendirmiyor olmasıdır. Çocuğun başarıya göre değişmeyen, sabit sevgiyihissedebilmesi için ebeveynlerin koşulsuz olarak kabullenici tutum sergilemeleri gerekmektedir. Günümüzde çoğu aile eğitim sistemi sebebiyle bu tutumu sergilemekte zorlanmaktadır. 

Çocukları düşük bir başarı gösteren aileler, çocukların başarılı oldukları bir konu üzerinden mutlaka çocuğa destek vermeli ve onöre etmelidir. Durum çocuğun elinde olmayan sebeplerden kaynaklanıyor ise, sözel ve ya davranışsal cezalarçocuğun ebeveynler tarafından koşulsuz kabul edilme duygusunu zedeleyerek daha olumsuz davranışlara ihtimal verir. Durumun sebepleri aileler tarafından anlaşılması zor olacağından profesyonel destekler alarak durum değerlendirmesi yapmak en önemlisidir. 

Tatil nasıl geçirilmeli

Eğitim sisteminin hem aileleri hem çocukları yorduğu bir yılın ardından, tatil deşarj olmak açısından çok önemli bir dönemdir. Çocukların mutlaka sevdikleri alanlarda desteklenmeleri gerekmektedir. Yapılan aktivitenin ne olduğu, çocuğun severek yapıp yapmadığına göre karar verilmelidir. Yetişkin mantığına göre çok gereksiz ve anlamsız olan bir aktivite çocuk için çok güzel ve eğlenceli olabilir. Çocuğun tatilini huzurlu bir şekilde geçirmesi nerede, nasıl, ne yaparak geçirdiğinden çok daha önemlidir. Aile ile birlikte güzel vakit geçirilmesi için, hem ebeveynlerin hem çocukların hoşlanacağı aktiviteler keşfedilmelidir. 

Tatil boyunca, eğer çocuk isterse eğitimle ilgili çalışmalar çok bıktırıcı olmayacak şekilde yapılabilir. Unutmayalım ki çocuğun ”istemesi” ya da “istememesi” aslında başarıyı etkileyen bütün faktörlerin ortak sonucudur. Göze çarpan bir problem varsa, olumsuz sonuç için çocuğa ceza verilmeden önce etmenler değerlendirilmelidir. 

Uzman Klinik Psikolog Hayal Menteş